Egitasmoa | Podcasta | Argazkiak

2007/11/23 10:37:28.431 GMT+1

Hélène Jaureguiberry-Legarto

Hélène Jaureguiberry-Legarto 1925eko irailaren 25ean sortua da Donibane-Lohizunen, Teilerian, Chantaco auzoan. Sei haurride ziren.

Aitamak bordariak (laborariak) zituen : behi esnea eta barazkiak saltzen zituzten. Bost urtetan abiatu zen eskolara, oinez. Hamabi urteak arte ibili da, zertifikata pasatu eta eskola utzi gurasoen laguntzeko. Oroit da nigar egin zuela erakasle izan nahi baitzuen. 30 urtetan ezkondu zen eta senarrarekin ostatu bat hartu zuten Chantaco-n berean. Ostatua eta arno xaia : biak atxiki dituzte 34 urtez, erretreta hartu aitzin.


Hélène Jaureguiberry-Legarto est née le 25 septembre 1925 à Saint-Jean-de-Luz, maison Teilerian au quartier Chantaco. Elle est issue d’une famille de six frères et sœurs. Ses parents étaient agriculteurs : ils vendaient du lait de vache et les légumes du jardin.
Hélène a été scolarisée à l’âge de 5 ans. Elle allait à l’école à pied. A 12 ans, elle a passé son certificat d’études puis a arrêté la scolarité pour aider ses parents à la ferme. Elle se souvient avoir pleuré car elle voulait être institutrice. Elle s’est mariée à 30 ans. Avec son mari, ils ont pris en gérance un bar-restaurant-cave à vin au quartier Fargeot, pas très loin de Chantaco. Ils y ont travaillé pendant 34 ans.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/23 10:37:28.431 GMT+1
Gaiak: laborantza herria familia aldaketak | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)

2007/11/23 10:25:43.569 GMT+1

Marie-Hélène Yriarte – Etchegaray

Marie Hélène Yriarte – Etchegaray 1945eko maiatzaren 23an sortua da Urruñan. Urruñan ibili da eskolan, ondotik Donibane-Lohizunen, baxoa arte.

19 urtetan esposatu zen Oletar langile batekin. 5 haur ukan dituzte. Orai ohartzen da zenbat garantzitsua den euskararen transmizioa segurtatzea. Bera kontent da ikusteaz bere haur ttipiek euskaraz ikasten dutela.


Marie Hélène Yriarte – Etchegaray est née le 23 mai 1945 à Urrugne. Elle a d’abord été scolarisée à Urrugne, puis à Saint-Jean-de-Luz où elle a obtenu son Bac. Elle s’est mariée à 19 ans avec un ouvrier d’un village voisin. Ils ont eu 5 enfants. Aujourd’hui elle se rend compte combien il est important d’assurer la transmission de la langue basque. Elle-même est contente de voir que ces petits-enfants s’expriment en langue basque.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/23 10:25:43.569 GMT+1
Gaiak: euskara lana eskola | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)

2007/11/23 09:43:55.934 GMT+1

Delphine Etchelecou-Etchandy

Delphine Etchelecou-Etchandy Fargeot auzoan sortua da 1933ko abenduaren 6an. 73 urte ditu. Bi haurride ziren. Aita hargina zuen, ama aldiz sehi hasia zen 14 urtetako Baionan.

Delphine hiru urtetan abiatu zen eskolan Donibane-Lohizunen baina 1939an bere aita gerla egitera joan zen. Orduan, amak bere alaba Suhuskunera igorri zuen aitatxi-amatxiren gana. Aitak 6 urte pasatu zituen Alemanian, gerla finitu arte. Herrira itzuli zelarik, Delphine-k 11 urte zituen. Suhuskunetik etxera itzuli zen. Aita biziki kanbiatua atxeman zuen, akitua eta higatua...

13 urtetan zertifikata pasatu zuen Donibane-Lohizunen, ondotik josten ikasi eta dendari baten etxean lanean hasi bere amarekin batean. 4 urtez hor egon ondoren, Donibane-Lohizuneko otel batean ari izan da beste 4 urtez. 22 urtetan pietun batekin esposatu zen eta Parisera joan ziren lanarentzat. Han ere lau urte pasaturik, Pauera hurbildu ziren eta sei urteren buran Donibane-Lohizunera itzuli. Delphinek segitu du lanean lehenik etxe-garbitzaile bezala eta ondotik haurrak zainduz etxean berean.


Delphine Etchelecou-Etchandy est née à Saint-Jean-de-Luz au quartier Fargeot le 6 décembre 1933. Elle est issue d’une famille de deux enfants. Son père était maçon, sa mère avait commencé comme employée de maison dès l’âge de 14 ans à Bayonne. Delphine a été scolarisée à 3 ans à Saint-Jean-de-Luz mais 3 ans plus tard, en1939, son père partit à la guerre. Sa mère l’envoya donc chez ses grands-parents à Suhescun. Le père de Delphine a passé 6 ans en Allemagne jusqu'à la fin de la guerre. Quand il est revenu dans sa ville natale, Delphine avait 11ans. Elle aussi est revenue à Saint-Jean-de-Luz où elle a retrouvé son père changé, fatigué et usé... Elle a passé son certificat d’études à Saint-Jean-de-Luz. Après quelques leçons de couture et elle a commencé à travailler avec sa mère chez une couturière. 4 ans plus tard, elle a préféré travailler dans un hôtel où elle est restée pendant 4 ans. Elle s’est mariée à 22 ans avec un facteur. Le couple a dû partir à Paris pour le travail. 4 années se sont écoulées dans la capitale avant que le couple ne revienne d’abord sur Pau puis sur Saint-Jean-de-Luz.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/23 09:43:55.934 GMT+1
Gaiak: eskola | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)

2007/11/23 09:42:16.731 GMT+1

Pantxoa Zozaya

Pantxoa Zozaya 1927ko martxoaren 19an sortua da, Donibane-Lohizunen Ametza etxean, Laiatz auzoan. Hamar haurrideetarik hau da zaharrena. Aitamak bordariak edo laborariak ziren, esne saltzen ibiltzen ziren bortaz borta idi pare batekin.

Bakarrik bost urtez ibili da eskolan : 7 urtetarik 12 urteak arte. Maistru nahiko zuen izan baina gerla hasi zen eta etxean gelditu behar izan zuen. 20 urtetan soldado joan zen Courbevois-ra, 93. erregimentuan. 13 hilabeteren buruan, sort-herrira itzulirik, Soubelet arrain kontserbaterian hasi zen lanean. 8 urteren buruan, ikusiz ere lana ttipitzen ari zela arraintzale abiatu zen nagusi batekin, Ederra deitu itsas-ontzian. Hasieran itsaso hurbilean aritzen ziren baina emeki emeki gero eta urrunago joan behar zuten arraina biltzeko. Urteak jin urteak joan, 6 hilabete pasatzen zituen Dakar-en, beste 6ak hemengaindi. 12 urteren buruan, arraintza utzirik Donibane-Lohizuneko herrian sartu da baratzezain. Pantxoa familiatua da. 1952an esposatu zen eta 3 haur ukan zituzten.


Pantxoa Zozaya est né le 19 mars 1927 à Saint-Jean-de-Luz, maison Ametza au quartier Laiatz. Il est le quatrième d’une fratrie de dix enfants. Ses parents étaient agriculteurs. Ils vendaient du lait de vache de porte en porte à l’aide d’une paire de bœufs. Pantxoa a été scolarisé pendant cinq ans : de sept à douze ans. Il aurait voulu être menuisier mais le début de la guerre l'a obligé à rester à la maison pour aider ses parents. A vingt ans, il intègre comme soldat le 93e régiment à Courbevoie. Treize mois plus tard, il retourne au Pays et commence à travailler à la conserverie de poisson Soubelet. Malheureusement le travail à la conserverie diminue et Pantxoa décide,  8 ans plus tard, de partir comme pêcheur pour un patron sur le bateau nommé "Ederra". Au début, la pêche était locale mais petit à petit, il a fallu s’éloigner pour trouver du poisson. Au fur et à mesure des années, ils a alors passé 6 mois à Dakar, 6 mois près du port .
Après 12 ans de mer, il quitte le métier et est embauché comme jardinier par la mairie de Saint-Jean-de-Luz. Pantxoa s’est marié en 1952. Il est père de trois enfants.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/23 09:42:16.731 GMT+1
Gaiak: aldaketak arrantza laborantza herria soldadugoa | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)

2007/11/22 11:08:44.585 GMT+1

Pantxoa Chotilarena

Pantxoa Chotilarena, Ziburun sortua da 1933an, Oletako bidean. Donibane-Lohizunen ibilia da eskola. Aitamak laborariak zituen: etxalde ttipi bat, lau behirekin.

Esnea eta barazkiak saltzen zituzten. Gerla bururatzean 12 urte  zituen. Ongi oroit da, aita eta biak, kontrabandan ibiltzen zirela. Hasi berria zelarik, behin 10 kilos zitroin ekarri zituen etxera batzu eta besteri saltzeko. 19 urtetan zikinen biltzen hasi zen herriarentzat. Bi urte berantago soldado joan zen bi urterentzat. Itzultzean berriz lana segitu zuen herriarentzat.


Pantxoa Chotilarena est né en 1933 à Ciboure, route d'Olette. Il a été scolarisé à Saint-Jean-de-Luz. Ses parents avaient une petite ferme avec quatre vaches. Ils vendaient du lait et les légumes du jardin. A la fin de la deuxième guerre mondiale, Pantxoa avait douze ans. Il se souvient de la contrebande qu’il pratiquait avec son père. Une fois, alors qu’il était encore tout jeune, il avait ramené 10 kilos de citron sur les épaules pour les vendre aux uns et aux autres. A 19 ans, il a été embauché comme éboueur à Ciboure. Deux ans plus tard, il est parti comme soldat. Il a passé deux ans à l’armée. Au retour, il a repris le même travail pour la commune de Ciboure.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/22 11:08:44.585 GMT+1
Gaiak: laborantza familia | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)

2007/11/18 15:28:32.355 GMT+1

Michel Zozaya

Michel Zozaya 1930eko otsailaren 7an sortua da Donibane-Lohizuneko Laiatz auzoan. Zazpi urtetan abiatu zen eskolara, 12 urte eta erdiraino. Eskola utzi behar izan zuen aita eritu zelakoan. Aitamak bordariak(laborariak) ziren.

Pantxoa Zozaya

Michel oroit da ttipi ttipia zelarik aita ikusirik harea eta grabua itsas-bazterretik ateratzen bi tonberoekin tokiko enpresaburu bati saltzeko. Etxaldeko lanetaz bestalde, 12 urtetan karrika garbitzen hasi zen. 1958a arte lana idiekin egiten zuten. Urte hortan, 11 karrika garbitzaileen artean sozietate bat muntatu zuten eta lehen kamioia erosi. Laneko baldintzak errextu ziren. Etxaldean aldiz, 1962an erosi zuten lehen trakturra. Bi urte berantago, kanbiatu zuten handiago baten erosteko.


Michel Zozaya est né le 7 février 1930 à Saint-Jean-de-Luz, quartier Laiatz. Issu d’une famille nombreuse (10 enfants), il a été scolarisé de 7 à 12 ans et demi. Son père tombé malade l’a obligé à quitter l’école plus tôt que prévu. Michel se souvient avoir vu son père transporter dans une charrette tirée par une paire de bœuf du sable et du gravier depuis le bord de mer pour le vendre à un entrepreneur. Hormis les travaux de la ferme, Michel ramassait aussi les poubelles dans les rues de la ville. Jusqu’en 1958, ce travail se faisait à l’aide de bœufs. Cette année là, entre 11 éboueurs, ils ont fondé une société et acheté le premier camion. Les conditions de travail étaient autres. Sur l’exploitation, c’est en 1962 qu’ils ont acheté leur premier tracteur. Deux ans plus tard, ils l’ont échangé pour un plus puissant.

Nork: Pantxika Maitia.2007/11/18 15:28:32.355 GMT+1
Gaiak: eskola laborantza herria lana aldaketak | Permalink | Erantzunak (0) | Errenferentziak: (0)