For at least the last three centuries, the town of Otsagabia in Nafarroa has performed a unique (only in that town though recently more groups learned via videos, etc.) set of ritual dances that are performed annually each September 8th, before the shrine of the Virgin of Musilda and then later that afternoon in the town plaza.  The first written document that refers to the performance of eight dancers and "Bobo" dates from 1695.

Irailaren 8an, Otsagabitik 2 kilometrora dagoen Muskildako Ama Birjinaren santutegia antzinako-antzinakoak (300 urte baino gehiago daramatzate egiten) diren dantza batzuen lekuko da. Toki pribilegiatu horretatik Irati oihanaren gaineko ikuspegi eder-ederrak daude, eta toki pribilegiatu horretan egiten dira, urtez urte, Nafarroako etnografiaren dantza enblematiko eta garrantzitsuenetako batzuk.

Belaunaldiz belaunaldi heldu zaigu makil-dantza hori. Zortzi dantzarik osatzen dute taldea, pertsonaia bitxi batek zuzentzen duena: Boboa. Jantzi ederrak daramatza, gorri eta berdeak, arlekin itxurakoak; galtzerdiek, jakak eta galtzamotzek, aldiz, urrezko xingolak dituzte. Gainerako dantzariek daramaten txano konikoa janzten du, baina more kolorekoa.

Goizean, udal agintariak, Zaraitzuko jantziak soinean dituztela, santutegirantz abiatzen dira bide zaharretik, kabildoak eta dantza taldeak lagundurik. Meza handia egin eta gero, prozesioa egiten da baselizaren inguruan. Jarraian, dantzariek Otsagabiko antzina-antzinako dantzak egiten dituzte, gaita soinuan, birjinaren omenez, eta maiordomoak aldatzen dira.
 
YouTube link: Emperador
Backup copy (requires free real media player): Otsagi-Emperador clip 

YouTube link: OTSAGIKO DANTZAK
Backup copy (requires free real media player):  Otsagiko Dantzak

YouTube link: Otsagabiko dantzariak
Backup copy (requires free real media player):  Otsagabiko Dantzariak
Otsagi