Asko dira atzerrian plantak dituzten euskal enpresak. Asko kooperatibak dira. Gizarte-erantzukizunaren aldeko apustua aldarrikatzen dute. Neurri ugari hartzen dituzte ingurumenaren alde, prebentzioaren alde, berdintasunaren alde… Ekologia praktikatzen dute. Euskararen erabilera indartzeko planak ere badituzte, konpromisoaren adierazgarri.
Baina, egiten al dute zerbait atzerriko plantak dauden lekuko hizkuntza minorizatuen alde? Solidarioak al dira hizkuntzen gaiari dagokionez? Eta, nola mantendu euskararen erabilera sendo luzaroan ingelesa funtzio guztiak irensten ari zaigun enpresa multinazionaletan? Lortu al daiteke hori globalizazioaren aroan?
Bai, lor daiteke..., eta lehiakideen aurrean abantaila lortzera iritsi daiteke, gainera.
- Munduko merkatu globalizatu honetan negozioa egin nahi duten enpresek eleaniztasuna ondo kudeatu beharko dute. Britainiar enpresak konturatu dira horretaz eta hizkuntza aniztasuna bultzatzen hasi dira enpresa multinazionaletan. Ingelesarekin bakarrik ez da nahikoa, gaur egun.
- Gizarte erantzukizunean sinesten duen enpresa batentzat ingurumenaren alde eta munduko hizkuntzen alde neurri ekologikoak hartzea gauza bera da (izan beharko luke).
- Hizkuntzen garapen iraunkorra printzipio egokia eta onuragarria da enpresarentzat: lekuan lekuko hizkuntzak erabiltzeko planak egin beharko lituzkete enpresek. Horrela, munduko hizkuntzen arteko orekari eusten laguntzeaz gain, langileen arteko kohesioa indartuko litzateke, enpresarekiko identifikazioa handitu, zerbitzu hobea eskaini eta marka-irudia hobetuko lukete (etekin ekonomikoak).
- Eleaniztasuna ondo kudeatzen duenak abantaila lortuko du lehiakideen aurrean. Ingelesek frogatu egin dute hori ikerketa baten bidez. Langile eleanitzak izatera eta produktu/zerbitzu eleanitzak produzitzera bideratu behar dira indarrak.
- Euskara planak aurrera atera nahi dituzten euskal enpresa multinazionalek hizkuntza politika orokorra ondo definitu beharko dute, funtzioak ondo banatuz (planta bakoitzerako eta guztien arterako zein hizkuntza erabili).
- Enpresa multinazionalek subsidiaritatearen printzipioa aplikatu beharko lukete beraien hizkuntza politikan: ez dadila egin eremu zabalagoko beste hizkuntza batean tokiko (lekuan lekuko) hizkuntzan egin daitekeena.
- Lekuan lekuko hizkuntza minorizatuei (euskarari) funtzio esklusiboak eman behar zaizkio, eta ez dena beti bi hizkuntzatan egiten jardun: euskara hutsez egin daitekeen guztia, euskara hutsez egin, eta beharrezkoa denean bakarrik jo hedapen handiagoko hizkuntzetara.
Graduondoko HIZNET ikastarorako egin dudan lan osoa Interneten daukazue.
Erantzunak
Re: Proposamen ekolinguistikoak nazioartekotzen ari diren enpresentzat
Nazioartera hedatzen den edozein enpresak abantaila ekonomikoak lortzea du helburu; kooperatiba izan edo sozietate anonimoa izan. Kooperatiben kasuan gainera, beraien izaera eta egitura kontuan izanik, kontraesan batean ere sartzen dira: atzerrian zabaldu eta izaera kooperatiboa sorterrian utzi? Honez gain, zenbat kooperatiba daude oraindik euskararen erabilera normalizatzeko planak abian jarri gabe? Bertako hizkuntza minorizatua kontuan ez dute hartzen eta kanpoko hizkuntza minorizatuak kontuan hartuko dituzte? Izaera kooperatiboa atzerrira eramateko gai ez diren kooperatibek zein inplikazio sozial maila erakusten dute tokian tokiko gizartearekin/jendartearekin/komunitatearekin?
Gainontzeko enpresei dagokienez, inplikazio sozialaren gaia askoz ere maila txikiagoan daukate barneratua normalean. Telefonia konpainiek noiz hartu dute kontuan euskarazko konfigurazioa duten mugikorrak merkaturatzearen gaia? Diru laguntza publikoa jaso aurretik ez behintzat!
Enpresa ingeles bat Boliviara joaten baldin bada, zein hizkuntza izango ditu kontuan: kitxua, aimara, guarania... edo espainola? Tamalez, minorizatutako hizkuntzen errealitatea ez da mundu osoan berdina, eta zoritxarrez (hizkuntzei dagokienez) garapen ekonomiko bidean dauden herrien errealitatea ere gure herriarekiko guztiz ezberdina da.
Kooperatiben sorreran, jendearen oinarrizko beharrek (jana, etxea, osasuna, heziketa...) hartu zuten garrantzia; ez hizkuntzak. Zoritxarrez, garapen ekonomiko bidean dauden herrietan ere egoera antzekoa dela iruditzen zait. Eta beraien beharrak gertuago daude oinarrizko beharretatik hizkuntza kontuetatik baino.
Bidaltzailea: Urtzi Axpe Noiz: 2008.07.29 09:25
Re: Proposamen ekolinguistikoak nazioartekotzen ari diren enpresentzat
Zure hausnarketa irakurrita, Urtzi, ideia hauek bururatzen zaizkit eztabaidarako:
Bidaltzailea: Abel Irizar Mantzizidor Noiz: 2008.09.05 12:26